Anemi nedir ve nasıl tedavi edilir?
Dolaşımdaki oksijen taşıyan eritrositlerin (kırmızı kan hücresi) sayısının azalmasına ve eritrosit içinde oksijeni bağlayıp taşıyan hemoglobin değerlerinin düşmesine anemi (kansızlık) denir. Anemi, erişkin erkeklerde hemoglobin değerinin 13,5 gr/dl, hemotokrit değerinin %41 in altında; erişkin kadınlarda hemoglobin değerinin 12 gr/dl, hemotokrit değerinin %36 nın altında olmasıyla tanımlanan hastalıktır.
Polikliniğe başvuran hastaların %30 un da anemi tespit edilir. Eritrositlerin kemik iliğinde yapımını azaltan ve vücutta yıkımını artıran birçok sebep anemiye yol açar. Demir eksikliği, folik asit eksikliği, vitamin b 12 eksikliği, kronik hastalıklar, genetik hastalıklar (akdeniz anemisi- talasemiler, orak hücre anemisi vs.), kemik iliğini istila eden kanserler, infeksiyonlar, otoimmün kan hastalıkları aneminin belli başlı sebepleridir.
Eritrositlerin sayısının azlığı ve eritrositler içindeki oksijeni bağlayıp dokular taşıyan hemoglobinin azalmış olması dokuların oksijenlenmesinin bozulmasına, doku oksijenlenmesinin bozulması da hastalarda halsizlik, çabuk yorulma, çarpıntı, nefes darlığı, baş dönmesi, dengesizlik, saçlarda dökülme, tırnaklarda kırılma, yutma güçlüğü, huzursuzluk, sinirlilik, üşüme gibi şikayetlere yol açar.
Aneminin teşhisi basit olup tam kan sayımı yapılması yeterlidir. Anemi saptanan hastalara aneminin sebebine yönelik ileri kan testleri, dışkıda gizli kan, endoskopik ve radyoloji görüntüleme yöntemleri, gerekirse kemik iliği incelemesi yapılmalıdır.
Aneminin tedavisi sebebine yöneliktir.
DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ
En sık anemi sebebi demir eksikliğidir. Demirin gıdalarla yeterince alınmaması, gıdalarla alınan demirin mide ve barsaklardan yeterince emilmemesi veya birçok hastalığa bağlı olarak vücuttan kanla birlikte demir kaybı, demir eksikliğine sebep olur.
Vücudunuzun hemoglobin yapımı için demire gereksinimi vardır.
Vücudumuz etlerdeki demiri sebze ve diğer gıdalardaki demirden daha kolay emer. Demir eksikliği anemisini tedavi etmek için daha fazla et, özelikle kırmız et (sığır eti veya ciğer) yenilmesi, bunun yanında tavuk, hindi, balık ve kabuklu deniz ürünleri de tüketilmelidir.
Etin dışında, demir kaynağı olan gıdalar arasında şunlar bulunur:
-Ispanak ve diğer koyu yeşil yapraklı sebzeler
-Tofu (soya peyniri)
-Bezelye, mercimek, fasulye, barbunya, soya fasulyesi ve nohut
-Kurutulmuş meyveler, örneğin erik üzüm ve kayısı
-Erik suyu
-Demirle zenginleştirilmiş mısır gevreği ve ekmek
Tedavisinde demir preparatları ağızdan, kas içine veya damar içine iv infüzyonlar şeklinde uygulanabilir.
Vücudun demiri daha iyi emmesi için C vitamini de verilebilir.