Tiroid bezi vücudumuzun boyun alt orta bölgesinde bulunan ortalama 20 gr ağırlığında kelebek şeklinde hormon üreten bir organdır.
Tiroid hormonları, vücudumuzun ısı, uyku-uyanıklık, zeka ve fiziksel aktivitelerini, dolaşım ve sindirim sistemini etkiler, metabolizmayı düzenler ve hızını kontrol eder.
Metabolizma düzenleyici hormonlar T3 (triiyodotironin) ve T4 (tetraiyodotironin) burada üretilir. Tiroid bezinin çalışması, beyinde hipofiz bezinin ürettiği TSH (tiroid stimulan hormon) tarafından kontrol edilir. T3 ve T4 üretimi için iyot gereklidir. İyot hayati bir elementtir. İyot, doğada en çok toprak ve deniz suyunda bulunmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından belirlenen günlük iyot ihtiyaçları:
0-5 yaş arasında: 90 mikrogram/gün
6-12 yaş arasında: 120 mikrogram/gün
Genç erişkinlerde ve erişkinlerde:150 mikrogram/gün
Hamilelerde ve emzirme sırasında: 200 mikrogram/gün
Tiroid bezinin guatr, hipotiroidi (bezin az çalışması), hipertiroidi (bezin fazla çalışması), tiroid nodülleri, tiroidit (tiroid iltihapları), tiroid kanserleri gibi hastalıkları vardır. Tiroid bezi hastalıkları kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür.
Guatr, tiroid bezinin büyümesine denir, dışarıdan çıplak gözle görülebilir. Guatr olan hastanın tiroid bezi az veya çok çalışıyor olabilir.
Hipotiroidi, tiroid bezinden T3 ve T4 hormonlarının yetersiz üretilmesi sonucu ortaya çıkan, halsizlik, soğuğa tahammülsüzlük, uyku hali, kilo alımı, kabızlık, seste kalınlaşma, ciltte kuruluk gibi belirtileri olan klinik tablodur. Tedavisinde; eksik olan hormonu tamamlamak için ağızdan T4 hormon preparatları sabah aç karna verilir. En sık sebebi haşhimato tiroidittir.
Hipertiroidi, tiroid bezinin gereğinden fazla T3 ve T4 hormonları üretmesi sonucu terleme, çarpıntı, ellerde titreme, sıcağa tahammülsüzlük, sinirlilik, kilo kaybı, canlı bakışlar gibi belirtileri olan klinik tablodur. Tedavide anti-tiroid ilaçlar verilir. En sık sebebi basedow-graves hastalığıdır.
Tiroid nodülleri rastgele yapılan tiroid ultrasonografinde %20 sıklıkla görülür. Nodüllerin %3-5’i maligndir. 1 cm’den büyük nodüller kanser açısından araştırılmalıdır. Araştırmada belirli aralıklarla İİAB (ince iğne aspirasyon biopsisi) yapılmalıdır.
Tiroid kanserleri en sık görülen endokrin kanserleridir.
Detaylı Video İçin: Buraya Tıklayınız